Τα τελευταία χρόνια ένας ολοένα αυξανόμενος αριθμός ατόμων έχει αρχίσει να υιοθετεί ένα περισσότερο “υγιεινό” τρόπο ζωής ώς μέσο πρόληψης ασθενειών που σχετίζονται με την αύξηση του προσδόκιμου χρόνου ζωής (καρδιαγγειακά νοσήματα, καρκίνος, άνοια, κ.α.) με επακόλουθο να αυξηθεί η ζήτηση για διατροφικά προϊόντα, τα οποία εκτώς των θρεπτικών ιδιοτήτων τους, να έχουν και ευεργετική επίδραση στην ανθρώπινη υγεία του καταναλωτή.
Η ταση αυτή ενησχύεται απο μελέτες που δείχνουν ότι η συχνότητα εκδήλωσης ασθενειών μειώνεται σημαντικά σε ομάδες ανθρώπων που διατρέφονται κυρίως με φρούτα και λαχανικά.
Σήμερα, οι καταταναλωτές και οι βιομηχανίες τροφίμων έχουν εστιάσει μεγάλο τμήμα του ενδιαφέροντός τους στην ανάπτηξη και παραγωγή νέων λειτουργικών τροφίμων.
Τα τρόφιμα της κατηγορίας αυτής εκτός απο την κάλυψη βασικών διατροφικών αναγκών διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στον ανθρώπινο οργανισμό στον τομέα της πρόληψης των ασθενειών ή επιβράδυνσης της προόδου των χρόνιων παθήσεων.
Σύμφωνα με έρευνες που έχουν γίνει, πολλά συστατικά όπως βιταμίνες, ω-3 λιπαρά οξέα, ιχνοστοιχεία, τανίνες, ανθοκιανίνες έχουν θετική επίδραση σε διάφορες ασθένειες.
Οι πολυφαινόλες (φλαβονοειδή, φαινολικά οξέα) αποτελούν την συμαντικότερη κατηγορία βιοδραστικών μορίων αφού λόγο της συμαντικής τους αντιοξειδωτικής δράσης, είναι διαπιστωμένο ότι ασκούν μία σαφώς ευεργετική επίδραση στην υγεία του ανθρώπου.
Άλλωστε είναι πλέων γνωστό ότι η ανεπαρκής πρόσληψη διαιτιτικών αντιοξειδωτικών, οδηγεί στην οξειδωτική καταστροφή των πρωτεϊνών, των λιπιδίων και του DNA, με αποτέλεσμα την εκδήλωση πολλών χρόνιων παθήσεων και ασθενειών.
Ώς αντιοξειδωτικά μπορούν να ορισθούν τα μόρια που έχουν την ικανότητα να παρεμποδίζουν τις αντιδράσεις οξείδωσης άλλων μορίων.
Ώς οξείδωση ορίζεται η χημική αντίδραση κατά την οποία μεταφέρονται ηλεκτρόνια απο μία ουσία σε ένα οξειδωτικό μέσο. Απο τις αντιδράσεις οξείδωσης λόγο της μεταφοράς ηλεκτρονίων μπορεί να προκύψουν ελεύθερες ρίζες που είναι ιδιαίτερα δραστικές και να προκαλέσουν αλυσιδωτές αντιδράσεις.
Τα αντιοξειδωτικά έχουν την ικανότητα να προσβάλλουν και να απενεργοποιούν τις ελεύθερες ρίζες καθώς τα ίδια οξειδώνονται τερματίζοντας έτσι την αλυσιδωτή αντίδραση.
ΤΡΟΠΟΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ & ΠΟΥ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΕΠΕΜΒΟΥΝ ΤΑ ΑΝΤΙΟΞΕΙΔΩΤΙΚΑ.
Ο Καρκίνος είναι μία ασθένεια που οφείλεται είτε σε γενετικούς παράγοντες δηλαδή κάποια ανωμαλία στα γονίδια, είτε στις περισσότερες περιπτώσεις, σε εξωγενείς παράγοντες όπως το κάπνισμα, οι μολύνσεις, η έκθεση σε ακτινοβολία, ή έλλειψη σωματικής άσκησης και η περιβαντολογική ρίπανση.
Τα καρκινικά κύτταρα παρουσιάζονται όταν το γονίδιο που ρυθμίζει την ανάπτυξή του έχει μεταλλαχθεί οδηγόντας έτσι σε ανεξέλεγκτη ανάπτυξη του ιστού. Ο οργανισμός διαθέτει πολλούς μηχανισμούς ελέγχου των λειτουργιών των γονιδίων αλλά πολλές φορές αυτοί δέν είναι επαρκείς. Η μετάλλαξη ενός φυσιολογικού κυττάρου σε καρκινικό περνάει απο πολλά στάδια μέσα σε ένα διάστημα χρόνων ή και δεκαετιών.
- Στο αρχικό στάδιο λαμβάνει χώρα η αντίδραση μεταξύ του καρκινογόνου και του DNA του ιστού.
- Το δεύτερο στάδιο (promotion) μπορεί να διαρκέσει πολλούς μήνες ή και χρόνια κατά τα οποία ο ασθενείς αλλάζοντας την διατροφή και τον τρόπο ζωής του μπορεί να μειώσει τις πιθανότητες εξέλιξης της ασθένειας.
- Στην τρίτη φάση της εξέλιξης της ασθένειας, ο καρκίνος εξαπλώνεται και οι αλλαγές στην διατροφή δέν μπορούν πλέων να εμποδίσουν.
Ένας μηχανισμός που θεωρείται πώς συμβάλλει στην ανάπτυξη του καρκίνου είναι η οξείδωση του DNA. Άν το κύτταρο με το αλλοιωμένο DNA διαχωρισθεί προτού επέμβουν οι διορθωτικοί μηχανισμοί τότε η γενετική αλλοίωση παραμένει οδηγώντας στην καρκινογένεση (Reddy et al, 2003).
Από αυτά λοιπόν, βλέπουμε ότι το δεύτερο στάδιο της μετάλλαξης ενός φυσιολογικού κυττάρου σε καρκινικό – όταν εντοπιστεί και συνειδητοποιηθεί – είναι ο καταλληλότερος (τελικός) χρόνος στον οποίο πρέπει ο ασθενής να θελήσει, αλλάζοντας την διατροφή του και τον τρόπο ζωής του, να μειώσει τις πιθανότητες εξέλιξης της ασθένειας.
Εδώ λοιπόν οι αλλαγές του τρόπου ζωής αλλά και της διατροφής πρέπει να είναι άμεσες και αποφασιστικές χωρίς πισογυρίσματα.
Εδώ είναι ο χώρος και ο χρόνος των λειτουργικών τροφήμων,
πού σαν τελευταία ευκαιρία αλλαγής τρόπου ζωής σε αυτά τα άτομα, αλλά κάι σαν σοφή επιλογή τρόπου ζωής για όλους εμάς,
μπορούμε να επιτύχουμε ένα άλλο επίπεδο ζωής, μειώνοντας τις πιθανότητες ασθενειών και παρενεργειών της σύγχρωνης εποχής.
Οι βιομηχανίες τροφίμων τα τελευταία χρόνια έχουν προωθήσει στην αγορά πολλά τρόφιμα εμπλουτισμένα με συστατικά που θεωρούνται ωφέλιμα για την υγεία ή τρόφιμα ήπιας επεξεργασίας που διατηρούν ανέπαφα τα πολύτιμα συστατικά τους, καθώς η ζήτησή τους ολοένα και αυξάνεται.
Αυτά τα νέα προϊόντα των οποίων η ευργετική δράση έχει υποστηριχτεί απο έρευνες και πιστοποιηθεί απο αρμόδιους οργανισμούς ανομάζονται
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΤΡΟΦΙΜΑ.
Παρόλα αυτά το ερευνητικό ενδιαφέρον επικεντρώνεται σε συστατικά τροφίμων που δρούν ευεργετικά ή κατασταλτικά σε διάφορες ασθένειες της εποχής μας, όπως ο καρκίνος, ο διαβήτης, οι καρδιαγγειακές παθήσεις και το Αλτσχάιμερ.
Η θετική επίδραση των λειτουργικών τροφίμων μπορεί να συμπεριλαμβάνει τη διατήρηση της υγείας ή της ευεξίας ή και τη μείωση του κινδύνου απο μία δεδομένη ασθένεια.
Ένα τρόφιμο με τεκμηριωμένη θρεπτική και θεραπευτική αξία εξαιτίας των πολλών φυτοθρεπτικών του συστατικών που γνωρίζει τα τελευτάια χρόνια, τεράστια ανάπτυξη και εφαρμογή ,
είναι ο καρπός Pitaya ή Dragon Fruit.
Είναι ένα από τα ποιό δημοφιλή καί ευρεώς χρησιμοποιούμενα λειτουργικά τρόφιμα στον κόσμο.
Το εθνοφαρμακολογικό ιστορικό του Dragon Fruit έδειξε ότι διαθέτει αντιοξειδωτικές, αντικαρκινικές, αντιμικροβιακές, ηπατοπροστατευτικές, αντιυπερλιπιδαιμικές, αντιδιαβητικές και θεραπευτικές για τις πλυγές ιδιότητες.
Δημιουργούνται συνέχεια (και απο μεγάλλες διεθνούς φήμης και εμβέλειας εταιρίες) καινούργια προϊόντα όπως επιδόρπια γιαουρτιού, παγωτά, ροφήματα , χημοί mix με αλόη , με εσπεριδοειδή και άλλα υποτροπικά φρούτα.
Ακόμη μπορεί να δημιουργήσει προϊόντα όπως προϊόντα αρτοποιίας, μακαρόνια, μαρμελάδες (ποικίλων συνταγών και χρίσεων) και ηδύποτα, ένζυμα, και αλκοολούχα ποτά.
Πέρα απο τις χρήσεις του στα τρόφιμα, τις ευεργετικές ιδιότητες του Dragon Fruit εκμεταλεύονται και οι φαρμακοβιομηχανίες παράγοντας καλλυντικά και σαπούνια, κ.λ.π.